Kaynak: http://akademikarastirmaveyazma.blogspot.com.tr/2015/11/yuksek-lisans-tezini-5-admda-nasil.html
Celal Öney
YÜKSEK LİSANS TEZİ’ni 5 adımda NASIL YAZARSIN?
Arkadaşlar herkese selam, bugün gelen talepler doğrultusunda Yüksek Lisans tezini 5 genel adımda nasıl yazarız ona bakacağız. 5 adım diyorum ama her bir adımın kendi içerisinde iyi bir açıklaması olacak, dikkatle okuyun çünkü bu yazı rehberiniz olacaktır. Ayrıca sayısal sıralamayı takip ediniz.1. KONUNU SEÇ
- İlgini çeken konuları düşün: Seni ne ilgilendiriyor. Tez konusun seçerken dikkatli olmalısınız çünkü uzun bir zaman diliminizi bu teze ayıracaksınız hoşlanmadığınız bir konuyu seçerseniz hem sıkılacaksınız hem de verimli olamazsınız.
- Tezin için çalışmak istediğin konuları düşün. Bu belki sevdiğin belli bir yazar olabilir, bir teori olabilir yada belli bir zaman dilimi olabilir. Yazacağın konuyu nasıl daha öteye taşıyabileceiğini düşünmeye çalış.
- Eğer akademik alanda ilgi alnının ne olduğunu tespit etmekte zorlanıyorsan Yüksek lisans öncesi, yazılan lisans tezleri veya bitirme ödevlerini üniversitenin kütüphanesinden bir tarama yaparak bulup ilginin hangi konu başlıklarına yöneldiğini not ederek tespit edebilirsin.
- Yüksek Lisans tezinin temel sorusunu belirle: Her tezin dayandığı temel sorular var zaten tez yazmanın amacı da bu sorulara cevap vermektir. Bu sorulara tezimizde hazırlayacağımız cevaplar akademik alana yeni bulgular kazandıracağı için biz bu tezle neyi cevaplamaya çalışacağımızı kendimize sormalıyız.
- Tezin yazım aşamasının önemli bir bölümü olan gelişme bölümünde araştırarak kendi cümlelerimizle hazırladığımız cevaplar, bu bölümü oluşturan malzemeler olduğunu unutmayalım. Makul bir ana tez sorusu belirlemek seni hem konuya konsantre olmanı sağlayacak hem de organize olmanı kolaylaştıracaktır.
- Soruyu cevaplamak için ne yapman gerektiğini bil:hazırlayacağın tezin temel sorununu tespit ettikten sonra bu soruya cevap vermek amacıyla ne yapman gerektiğini kendince belirle ve bunun bir listesini hazırla. Örneğin arşive gitmek, kitap okumak, makale okumak, dönemin gazetelerini taramak gibi.
- Danışmanını Seç: danışman seçmek önemlidir, yol gösterici, öğrencisine zaman ayırmayı seven, sorulara makul cevaplar veren, öğrencisinin kendisi ile korkmadan çekinmeden iletişim kurmasına izin veren danışman hocalar başarılı öğrenciler yetiştirmişlerdir. Aksi taktirde yüksek lisans boyunca iletişim kurmakta zorluk çektiğiniz bir danışmanınızın oluğunu düşünün, gerisini siz getirin artık.
- Tez sorusunu danışmanınla görüş, onun fikrlerini al, gerekirse tez konusunu değiştirebilir yada geliştirebilirsin. Ayrıca bu konunun önceden çalışılmış bir konu omadığına da dikkat et.
2. KAYNAKLARINI BELİRLE
- Literatür taramanı yap: tez konunu belirledikten sonra ortaya koyduğumuz sorunsala cevap arıyoruz, nerede, elbette kitapları dergileri gazeteleri, arşivleri ve diğer materyalleri, bulduğumuz her kaynağın künyesini alfabetik bir sıra dahilinde makale ise sayfa aralıklarını da girerek bir liste hazırlıyoruz. Bu bizim literatür taraması sonucu edindiğimiz kaynakçamız oluyor bir yerde. Bu listenin hazırlanmasına dikkat ediyoruz. Bu listeye eklediğimiz her kaynağı tezimizde kullanacağız diye bir zorunluluk yok, zaten elemesini yapıp bir çoğunu liste dışı bırakacağız.
- Birincil Kaynaklarını belirle:Birincil kaynakların belirlenmesi ve tezimizin sorusuna bu kaynaklardan elde edeceğimiz bilgiler ile cevap vermemiz tezimizi daha orjinal hale getiricektir. Birincil kaynak demek olayın zamanında yazılmış, olayın geçtiği dönemde yaşanmış insan tarafından yazılmış yada olayı gerçekleştiren kişi tarafından hazırlanmış eserlerdir.
- İkinci elden kaynaklar: birinci elden kaynaklardan yararlanılarak yazılan kaynaklardır. Bu kayknakların değerlendirilmesi önemlidir. Çünkü alanınızda süretim yapan insanları tanıma, alan literatürüne hakim olma ve tezinizde bu alanızda yaşanan tartışmalara dayanarak yapacağınız sonuç çıkarımları tezinizi daha gerçekçi kılar.
- Uygun dipnot sitilinin seçimi: bu aşama gerçekten önemli. Öncelikle kaynaklarınızı düzgün bir şekile getirmeniz lazım, üyesi olduğunuz enstitünün tez yazım kurallarına bakarak izin verdiği atıf atma sistemlerini ve bu sistemlere dayalı kaynakça oluşturma stilini tespit edin. Genelde APA, MLA ve Chicago stilleri kullanılır. Bu arada mutlaka bir program bilmeniz gerek örneğin Mendeley,Zotero, EndNote vb gibi. Aksi takdirde yazarken referans vermek sizi çok uğraştırır. Korkmayın (mendeleyein tüm dersleri bu blogta var ayrıca Zotero derslerinede başladım).
3- PLANLAMA YAP VE TEZİN BÖLÜMLERİNİ AYIR
- Alanınızın gereksinimlerini iyi bilin: her alanın kendine göre gereksinimleri vardır. Sosyal bilgiler, yabancı dil ve sayısal alanların tez yazım stratejileri ve uygulanan metotlar farklıdır. Sizde tezinizi yazacağınız disiplini iyi bilmeli sınırlarını öğrenmelisiniz.
- Soru listesi hazırla: Bu aşamada tezinizde hangi sorulara cevap arayacağınızı liste şeklinde hazırlayın, açık ve kısa ifadeler kullanın. Bu liste tezinizin aynı zamanda omurgası olacak tez hep bu sorular arasında gidip gelecek. Bu listeyi kaybetmeyin. Eğer soruları belirleyemiyorsanız sıkıntı var demek, konu hakkında okumalar yapın acele etmeyin, baktınız olmuyor soru oluşturabilecek konu ile değiştirin.
- Tezin bölümlerini hazırla:,Tezin bölümlerinin hazırlanması konusunda bu blogta dersler var etiketlerden kontrol edin. Bölümleme giriş gelişm sonuç iskeletinden oluşur, tezimizin ana bölümünü oluşturacak olan gelişme bölümünde yer alacak genel başlıkların belirlenmesi işinizi kolaylaştıracak tezde nerede olduğunuzu ve nereye doğru hareket ettiğinizi bu bölümler gösterecektir.
- Tezin ne içereceğini iyi bil: enstitütünüzün (komik bir kelime oldu) yayınladığı tez yazım klavuzunu iyi inceleyin tezinizde hangi bölümlerin olması gerektiği hakkında bilg vermektedir. Ayrıca içindekile sıralamasının nasıl olması gerektiğini kaynakçadan sonra hangi alanların gelmesi gerektiğ I hakkında o klavuza göre hareket etmelisiniz çünkü enstitü müdürü tez kabul olduktan sonra bile bu konuda sıkıntılar çıkartıp kafanızı ağrıtabilir. Ayrıca tezin kapağı ve refereans verme stili kaynakça oluşturma stilleri de klavuz tarafından istenilen bilgiler olacak, eğer tez de değişik bir dilden terimler oluşacaksa bununla ilgili tezin yazıldığı dile tezin en arkasında küçük bir sözlük oluşturulabilir mesela.
4- YAZIM AŞAMASINA GEÇ:
- Kendine bir takvim belirle: neyi ne zaman yazacağını bu takvimin üstünde belirt. Bu takvim aynı zamanda senin yazma planın olacaktır. Eğer takviminiz olmaz ise çalışma güdünüz de azalacaktır. Bu nedenle kendinizi zorlamanız gerek.
- Hergün biraz da olsa yaz:Yazma aşaması tezin bir diğer önemli bölümü, çok kimseye sıkıcı ve zor gelebilir, tez yazmayı sen seçtin, yazmayı diyorum okumayı değil. Yazma olayının hergün gerçekleşmesi gerek aksi taktirde soğuma gelir yazamazsınız. Yazmak için not çıkarma eylemini iyi gerçekleştirmek gerek, bu konuda blogda yazdık açıp okursanız yararınıza. Kendim dahi bu dersleri bir yazam egzersizi olarak yazıyorum. Yazın arkadaşla r, ne yazayım deme, her insan bir hazine, gün gelecek hiç kitaba yada orya buraya bakmadan kitap yazacaksınız. Öncel dolmak lazım. Size yazma programı da öğreteceğim bu blogda kimse word programına bile girmeyecek.
- Kendine yazma teknikleri geliştir:Yazarken devamlı zorlama kendini, bırak ara ver git başka yere takıl, sakin kafa ile yaz, 25 dakikada bir mola ver,yazamıyorsan öce oku, yazma aşaması teze başladıktan hemen sonra olmaz en az bir yıl zaten okuman lazım kaynakları.Yazdıklarını arkadaşlarınla paylaş temiz akademik bir metin elde edene kadar uğraş ver, okurken makaleleri adamların nasıl yazdığına bak, onlardan tüyolar amaya bak. Ben bile bazen bunları ben mi yazdım diyorum.
- Ara vermeyi unutma: devamlı çalışmayı tavsiye ediyorum fakat bunu bir saplantı haline getirip bugün çalışamadım, ne yapacağım plandan geri kaldım gibi evhamlara kapılma, hiç bir şey olmaz, sonu ölüm değilya bu işin, burada önemli olan devamlılığı korumak, plan içinde günlerin yeri değişebilir ama devamlılık korunursa bir sıkıntı çıkmaz. Sevdiklerimizi ihmal etmeyelim bilgisayar başında fazla vakit geçirmeyelim. Hiç bir sene geç bitsin tezin, piskolojiyi bozmaya gerek yok.
- Kendine yazma saatleri tespit et: her insan istediği zaman yazı yazamaz, herkesin ilham saati farklıdır, sende en iyi yazdığın zamanları tespit et kendini ona göre ayarla yazılarını o saat içerisinde yazmaya çalış.
- Tezin hemen önsöz bölümünü yazmaya çalış tezin ne olduğu hakkında az da olsa bir bilgi ver hatta tezinkapaklarını klavuzun bulunduğu adresten indir kendine wordda düzenle adını danışmanını yaz bu seni güdüler bir gün bunun biteceğini biliyorsun artık, önemli olan tez başlamak ve sen yazmayabaşladın artık, kolay gelsin. Sonra önsöze gidip düzenlemeler yaparsın.
- Eğer bir programla biblografyanı oluşturduysan zaten tezin kaynakça kısmını da bitirmişsin demek (bu konuda blogta ders var tek tıkla kaynakçanı teze ekle) 15-20 sayfa belki o tutar.
- Tezini bölüm bölüm yaz, yazıların ve kaynakların aynı klasör başlıklarının içinde olsun bu da demek oluyorki klasör ağaç düzenlemesini iyi yap örnek vermek gerekirse tezimde yunan isyanı ile ilgili bir başlık var, on yerden özet çıkardım, bu özetlerimi bir klasörde topladım (klasör adı yunan isyanı) aynı adla bir klasörüm daha olacak onda da özet çıkardığım yada sadece bu yazıda kullanmak istediğim kaynakların listesi var pdfleri var, şimdi bu özetleri birleştirip 3 sayfaya indirireceğim.özetleri düzenledim hangisinin yer almasını istediysem onların referanslarını veriyorum. Gördüğünüz gibi iş biraz çertefilli bu nedenle işinizi program öğrenerek hal etmeniz gerek. Onun da programları var deslerini vereceğim blogu takibe alın facebooku değil.
5- TEZİ TESLİM ET
herşey bitti elimizde bir müsvette var artık
- Tezin enstitü klavuzu ile uygunluk göstererek gerekli düzenlemeleri yapıyoruz
- Tezi tekrar okuyup gerekli imla düzeltmelerini tekrar edilmiş bölümleri atıyoruz, resimlerin yerleri gibi düzenlemeleri yapıyoruz ve hocamızdan ok alıyoruz
- Tezin nasıl çoğaltılacağı konusunda enstitünün klavuzuna bakıyoruz tezi çoğaltıp jüriye gönderiyoruz
- Kendimizi tez savunma sınavına hazırlıyoruz (bu konuda ayrıca bir ders yazacağım)
- Sınavı geçtikten sonra gerekli formlar doldurulur tez enstitüye çoğaltıldıktan sonra teslim edilir ve yök sayfasına üye olunarak bir tez örneği pdf de oraya yüklenir.
Geçmiş olsun sırada doktora mı var?
Kaynak: http://akademikarastirmaveyazma.blogspot.com.tr/2015/11/yuksek-lisans-tezini-5-admda-nasil.html
Celal Öney
============================================
Ayrıca bunları okuyunuz.